تبادل
لینک هوشمند
مدیریت جهانگردی، مدیریت جهانگردی،مدیریت جهانگردی، مدیریت جهنگردی
مروري بر سير تحول و تفكرات و تغييرات طرحهاي توسعه و عمران در سطوح ملي و منطقه‌اي
- تحول ايده‌ها و تفكرات كشور در رابطه با توسعه
اقتصاد ايران از سال 1300 به بعد وارد مرحله جديدي گرديد.
استخراج و فروش نفت جاي خاصي در واردات و درآمد حاصله از آن اهميت ويژه‌اي را در بودجه كشور كسب كرد. زير ساختهاي اقتصادي در كشور مورد توجه قرار گرفته و راههاي ارتباطي زياد و راه آهن ساخته شد مدرن گرائي رضاخاني عامل تبليغ و ترويج فرهنگ غربي شده و قدمهايي نيز در راه ايجاد صنايع برداشت با روي كارآمد محمدرضا تغيير و تحولات شروع شده، شدت پذيرفت. برنامه‌هاي عمراني تدوين و به مرحله اجرا گذاشته شدند. برنامه عمراني اول در پي نهضت ملي شدن نفت و خود داري بانك بين‌المللي ترسيم و توسعه از پرداخت وامهاي مقرر، متوقف شده و با كودتاي 28 مرداد 1332 وضع دگرگون شد.
برنامه‌هاي عمران از اين زمان به بعد با تكه برآمد نفت و افزايش ورود سرمايه به ايران اجرا شدند.
توجه زيادي به عمراني و آبادي شهرها شد. و صنايع جديد وارداتي در كنار شهرهاي بزرگ چون تهران مستقر شدند.
اصلاحات ارضي الگوي معيشتي روستاها را بهم ريخت. در پي نفوذ فرهنگ مصرفي و ورود كالاهاي وارداتي به روستا نقدينگي رواج يافت و ساخت اقتصادي روستاها از هم پاشيده شد. الگوي جايگزيني واردات و ايجاد كارخانجات مونتاژ، نياز به كارگر و نيروي انساني را تشديد كرد. عوامل جاذبه و دافعه نيز به مهاجرت روستائيان به سوي شهرها دامن زدند. بخش كشاورزي به تدريج دچار ركورد شده و بخش خدمات در شهرها رشد سريعي به خود گرفت. اقتصاد شهري تهران و شهرهاي بزرگ توان جذب مهاجرين و نيروي انساني جذب شده به سوي آنها را نداشته حاشيه نشيني در شكلهاي شهري، فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي پديدار شد. به سوي آنها را نداشته و حاشيه نشيني در شكلهاي شهري، فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي پديدار شد. حاشيه نشينان در زاغه‌هاي درون شهري، در اطراف شهرها و در هر جائي كه امكان زندگي را هر چند به صورت پست بدهد، ساكن شده و يك دوگانگي زيستي، اجتماعي و اقتصادي را در شهرها شكل دادند. كمبود و گرانه مسكن نيز كه خود به تشديد روند حاشيه نشيني كمك كرده بود، روز به روز صورت حادتري به خود گرفت.
تمركز گرائي به عنوان الگوي پيشرفت و توسعه، اكثر امكانات و فرصتهاي توسعه را به خود اختصاص داد. پس از چند مشكلات و عوارض سوء تمركزگرائي در قالب مسائل شهري مانند حاشيه نشيني، آلودگي ترافيك و تراكم جمعيتي و ... هم چنين در شكل منطقه‌اي و كشوري به صورت ايجاد عدم تعادل در بسياري زمينه‌ها با گسيختگي در شبكه شهري و جذب تمامي فرصتها و برهم زدن براي رشد و توسعه در سطح كشور نمودار شد. به پيروي از الگوي سرمايه‌داري غربي كه كسب سود حداكثر را طلب مي‌كند، شهرهائي چون تهران به عنوان مطلوبترين مكان براي استقرار صنعت و كسب منافع بي‌شمار به سبب نزديكي و دسترسي به بازار مصرف و بسياري خدمات و امكانات ديگر، انتخاب شدند، به دنبال تمركز اداري و سياسي تمركز صنايع و سرمايه و هم چنين تمركز خدمات و تسهيلات در شكلهاي گوناگون، باعث جذب بيشتر جمعيت گذشته و به همراه رشد جمعيت خود شهر تهران، تراكم زيادي در آن به وجود آمد.
تمركز و تراكم تجاري و بازرگاني عمده و تجمع نقدينگي افراد در اين شهر كه يكي از علل اصلي تراكم جمعيت در شهرهاي بزرگ و بويژه تهران و آشفتگي اقتصادي اين شهر بود. به دنبال خود دهها شغل كاذب، واسطه‌اي و حاشيه‌اي را ايجاد كرده و بر انبوه جمعيت غيرمولد و مصرف كننده شهر افزود. با رشد بي‌رويه شهرنشيني و به دنبال تقاضاهاي بسيار براي مسكن و امكانات زندگي، رشد فيزيكي شهرها نيز بي‌رويه و سريع افزايش يافت. اين امر سبب بروز بسياري از مشكلات و مسائل شد كه از جمله مهاجرت و بيكاري و حاشيه نشيني را مي‌توان نام برد.
با توجه به تضادهاي موجود سيستمهاي برنامه‌ريزي متمركز و اقتصاد آزاد برنامه‌هاي ناحيه‌اي و بخشهاي مختلف اقتصادي در يك واحد سازماني و عمراني و هم چنين تعيين موقعيت قطبهاي جديد توسعه در مناق توسه نيافته مناسب مي‌باشد بديهي است مناطق مختلف جغرافيايي كشور داراي منابع اقتصادي، فني و انساني متفاوت بوده و ميزان توليد و سطح زندگي و وضع فرهنگ و بهداشت افراد آنها با يكديگر تفاوت دارد. پس از شناخت اين تفاوتها، سياستهاي توسعه ملي بايد ميان دو حد رشد نيافتگي و كم رشد موازنه‌اي بوجود آورد.
با تاثيرگذاري تكنولوژي در فعاليتهاي كشاورزي، حمل و نقل، صنعت، انرژي، آموزش و بهداشت، مفهوم برنامه‌ريزي توسعه اقتصادي جامع‌تر و پيچيده‌تر مي‌شود. به گونه‌اي كه علاوه بر برنامه‌هاي توسعه ملي، برنامه‌ريزي در سال 1353 به دنبال تصويب قانون تغيير وزارت آباداني و مسكن به وزارت مسكن و شهرسازي وظيفه طرح جامع سرزمين به اين وزارتخانه محول شد. به منظور تهيه اين طرح مركزي تحت عنوان مركز مطالعات و تحقيقات بهره‌وري از سرزمين با مشاركت وزارت مسكن و شهرسازي و وزارت كشاورزي و منابع طبيعي تشكيل شد. در اواخر همان سال پيرو مشكلاتي كه احتمالاً به دليل تعريف مبهم و وسيعي كه از طرح جامع سرزمين به وجود آمده بود و براساس تصميمات شوراي اقتصادي قرار شد اين مركز به سازمان برنامه و بودجه وابسته شده و تحت نظارت شورائي مركب از وزيران كشور، كشاورزي و منابع طبيعي، صنايع و معادن، نيرو، مسكن و شهرسازي، سازمان برنامه و بودجه، راه و ترابري، اقتصاد و دارائي، بازرگاني، رئيس سازمان محيط زيست، قائم مقائم نخست وزير و رئيس كل بانك مركزي.
نظرات شما عزیزان:
برچسب‌ها:
تاريخ : دو شنبه 1 آبان 1391برچسب:مروري بر سير تحول و تفكرات و تغييرات طرحهاي توسعه و عمران در سطوح ملي و منطقه‌اي , | 10:45 | نويسنده : سعيد داغستاني |
.: طراحی شده توسط تک اسکین :.